نگاهی به شرق کشور، خراسان رضوی
یکی از استان های شرق ایران استان خراسان رضوی می باشد که مرکز آن شهر مشهد است.این استان با مساحت 118.854 کیلومتر مربع پنجمین استان بزرگ کشور محسوب می شود. استان خراسان رضوی نیز شامل شهرستان هایی مانند:
- مشهد
- تربت حیدریه
- قوچان
- گناباد
- فریمان
- تربت جام
- نیشابور
- سبزوار
- سرخس
- کاشمر
- چناران
- بجستان ، خلیل آباد می باشد.
مشهد
مشهد شهری است که در قسمت شمال شرقی ایران قرار دارد و مرکز استان خراسان رضوی محسوب می شود. این شهر بزرگ دارای مساحتی با 351 کیلومتر مربع می باشد که دومین شهر پهناور ایران بعد از تهران شناخته شده است. همچنین طبق آماری که در سال 1395 اعلام شده است، جمعیت آن 3،001،184 نفر می باشد که اکنون دومین شهر از نظر جمعیت در ایران است. شهر مشهد نیز به دلیل وجود بارگاه مطهر امام رضا (ع)، یکی از شهر های زیارتی و سیاحتی در ایران است که همواره به عنوان مهمترین قطب گردشگری مذهبی کشور و همچنین دومین شهر مذهبی جهان به حساب می آید.
قدمت سکونت در مشهد نیز به هزاره 5 قبل از میلاد بر میگردد که در ابتدا محل سکونت آریایی ها بوده است. نام این شهر دیدنی به دلیل وجود حرم امام رضا (ع) مشهد نامگذاری شده که معنای آن هم به شهود یا شهادتگاه نیز برمی گردد.
این پایتخت معنوی ایران علاوه بر بارگاه مطهر امام رضا(ع) دارای جاذبه های گردشگری و جذاب دیگری هم می باشد که در ادامه به معرفی برخی از آن ها می پردازیم:
حرم امام رضا(ع)
یکی ازدلایلی که باعث شده است که شهر مشهد در اولویت سفر های گردشگران قرار بگیرد، وجود حرم مطهر امام رضا (ع) می باشد که هر ساله میلیون ها مسلمان از سراسر دنیا برای زیارت به این شهر سفر می کنند. این مجموعه دارای قسمت های مختلفی مانند مسجد گوهرشاد، تعدادی رواق برای برگذاری نماز جماعت و.. می باشد. در این بنای متبرکه از سازه های مختلفی مانند آینه کاری، مقرس بندی، و کاشی کاری که جزء زیباترین هنر های ایرانی به شمار می روند استفاده شده است. یکی از شگفت انگیز ترین چشم انداز های گردشگری، کبوترانی هستند که بر روی گنبد و ضریح امام رضا(ع) که از طلا ساخته شده است قرار گرفته اند.
مسجد گوهرشاد
یکی از پربازدید ترین مساجد ایران مسجد گوهرشاد می باشد که در مجاورت حرم مطهر امام رضا (ع) قرار گرفته است. این مسجد در سال های قبل آسیب هایی دیده است اما همچنان همانند قبل میزبان میهمانان و زائران حرم امام رضا (ع) می باشد. دیوار های داخلی مشجد گوهرشاد با سنگ های تیره تزئین شده اند. همچنین این مسجد دارای صحنی به وسعت 2800 متر مربع می باشد که کف آن با سنگ های 6 گوشه پوشش داده شده است. برای ادامه مطلب کلیک کنید.
پارک وکیل آباد
یکی از تفرجگاه های دیدن شهر مشهد پارک وکیل آباد می باشد که در گذشته از آن به نام میرطراز یاد می شود. این پارک در جنوب غربی شهر مشهد و در دره ای با صفا قرار گرفته است که از سال های قبل توجه بسیاری از گردشگران را به خود جذب کرده است. همچنین این پارک دارای قسمت دیگری مانند کوهستان پارک بزرگ می باشد که کودکان می توانند برای بازی به آن جا مراجعه کنند.
کوه سنگی
یکی از بزرگترین و قدیمی ترین پارک های شهر مشهد پارک کوهسنگی می باشد. این مکان گردشگری دارای دوتا از رشته کوه های بینالود می باشد که در بین مکان های گردشگری دیگر این شهر از محبوبیت و شهرت بیشتری برخوردار هستند. این پارک زیبا تلفیقی از زیبایی های بسیاری است که توانسته منظره سرسبز و بی نظیری را به وجود بیاورند.
آرامگاه فردوسی
یکی از با ارزش ترین جاذبه های شهر مشهد مقبره فردوسی می باشد که در 20 کیلومتری مشهد و در نزدیکی روستای پاژ قرارگرفته است. اندره گدار شخصی است که طرح اولیه این بنا را طراحی کرد و سپس با طرح حسین لرزاده به پایان رسید. از زیبا ترین بخش هایی که در این آرامگاه به چشم می خورد می توان به تالار آن اشاره کرد. این مقبره بی نظیر دارای صحنی با مساحت 6 هکتار است که در آن یک کتابخانه و موزه نیز قرار داده شده است.
سرزمین موج های آبی
شهر مشهد از جمله شهرهای خراسان رضوی است که در زمینه احداث پارک های آبی از موقعیت خوبی در خاورمیانه برخوردار است. یکی از جاذبه های ورزشی در مشهد پارک های آبی می باشد که در بین شهروندان و مسافران بسیار محبوب واقع شده اند. این شهر دارای پارک های دیگری مانند پارک آبی ایرانیان، پارک ساحلی آفتاب و موج های خروشان است که در بین پارک های آبی مجهز قرار دارند. این پارک ها به دلیل اینکه سرپوشیده هستند در همه ایام سال باز می باشند. برای آشنایی با دیگر پارک های شهر مشهد روی ادامه مطلب کلیک کنید.
چالیدره
منطقه گردشگری چالیدره در 17 کیلومتری شهر مشهد و در ورودی روستای نغندر قرار گرفته است. این جاذبه گردشگری در سال 1376 با زمینی به وسعت 160 هکتار ساخته شد. در این منطقه گردشگری جاذبه های طبیعی دیگری هم وجود دارد که به سبب وجود امکانات رفاهی و تفریحی، گردشگران را به این منطقه جذب می کند. از جمله امکاناتی که در چالیدره به چشم می خورد می توان به برج گردان چالیدره، تلکابین، کشتی شناور تفریحی، لمکده و چایخانه، بانجی جامپینگ، عکاس خانه سنتی، رستوران ایرانی و فرنگی، کافی شاپ و مرکز ماساژ ماهی یا فیش اسپا و... اشاره کرد.
دره پرستوها، جاذبه ای دیدنی در بوژان
شهر نیشابور یکی از شهرهایی است که حصار بوژان را در خود جای داده است وهمچنین به عنوان یکی از شهر های تاریخ ساز ایران نیز معروف است. این شهر که از شهر های قدیمی ایران محسوب می شود، دارای جاذبه های گردشگری فراوانی می باشد.
دره پرستوها یکی از دره های دیدنی در روستای حصار بوژان نیشابور است. این دره یکی از مکان های دنج و با صفایی است که هم اکنون در نظر گردشگران از اهمیت خاصی برخور دار است. از این دره به نام های زیادی از جمله پره سو و پلاسو هم یاد می شود اما به دلیل اینکه پرستو های زیادی در این دره وجود دارد، نام آن به دره پرستوها معروف شد.
اقامتگاه دره پرستوها و امکانات ارائه شده در آن
اگر قصد سفر به یک مکان آرام و زیبا و همچنین به دور از هیاهوی شهر را دارید این دره را در اولویت انتخاب های خود قرار دهید، چرا که در این دره اقامتگاهی وجود دارد که می توانید با گذراندن تعطیلات نهایت لذت را ببرید. این اقامتگاه علاوه بر آن که در مکانی دنج و بی نظیری قرار گرفته است، دارای کلیه امکاناتی که یک مسافرممکن است در طول سفر به آن نیاز داشته باشد، نیز می باشد. از جمله امکاناتی که در این خانه روستایی به چشم می خورد می توان به آشپز خانه و کلیه تجهیزات، سرویس بهداشتی ایرانی و خارجی، سیستم سرمایش و گرمایش و... اشاره کرد.
بهترین زمان سفر
برای رفتن به این منطقه آرامش بخش حتما وسایل کوهنوردی همراه خود داشته باشید. همچنین برای بازدید از دره پرستوها نیازی به وسایل نقلیه نیست و تنها با حدود یک و نیم ساعت پیاده روی می توانید به این منطقه بکر و دیدنی برسید.
دیو چشمه، چشمه ای اعجاب برانگیز در کجور
مازندران یکی از زیباترین استان های کشور است و می توان از آن به عنوان یکی از پربارترین مناطق به جهت داشتن بیشترین جاذبه های گردشگری نام برد. این استان به دلیل داشتن جنگل های بکر و مراتع سر سبز در تمام ایام سال گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.
دیو چشمه یکی از جاذبه هایی است که در این استان و در کنار کجوز نوشهر قرار گرفته است. نام این چشمه از آب فراوان و زلال آن نشات گرفته است. برخی دیگر نیز آن را به نام چشمه بزرگ هم می شناسند. دیو چشمه به دلیل داشتن زیبایی های فراوانش می تواند بهترین مقصد برای شما باشد. این چشمه همانند آتشفشانی است که از درون زمین فوران می کند.
دیو چشمه در کجا قرار دارد؟
این چشمه بکر و زیبا از سمت شرق به شهرستان چالوس و از سمت جنوب به رشته کوه های البرز راه دارد و هم چنین از سمت شمال هم به دریای خزر ختم می شود. ارتفاع آن نسبت به دریا در حدود 2/9 متر می باشد. شهر نوشهر نیز دارای دوبخش مرکزی و کجور است. برای رسیدن به دیو چشمه باید ازبخش کجور عبور کرد. این چشمه زلال دارای انواع زیادی از گونه های درختی و درختچه ای و همچنین فضای سبز می باشد که می توان با دیدن آن یک روز پرنشاط و بی نظیر را سپری کرد.
آب زلال دیو چشمه یا چشمه بزرگ
آب این چشمه نیز از رودخانه عواز می باشد که در ابتدا به رودخانه بزرگ چالوس و سپس به دریای خزر می ریزد. مقدار آب دهی این چشمه بزرگ که از یک نهر زیبا که با طراحی خاصی ساخته شده است، هدایت می شود در حدود 186 تا 270 لیتر در ثانیه گفته شده است. این چشمه با داشتن زیبایی های فراوانی که دارد می تواند خاطره ای خوش و بی نظیری را برای افرادی که این جاذبه را برای گردش انتخاب می کنند به وجود بیاورد.
اهالی این منطقه از این آب در کارهای گوناگونی همانند کشاورزی و مزارع پرورش ماهی استفاده می کنند و همین امر موجب شده است تا این منطقه بسیار سرسبز و زیبا شود و همچنین از آلودگی ها مبرا باشد. نوشیدن این آب می تواند خستگی و تشنگی که در طول سفر به وجود آمده است را از بین ببرد.
یکی از رسومی که در کنار این چشمه توسط اهالی این منطقه انجام می شود، این است که زوج های جوان در هنگام عروسی خود به پای این چشمه می آیند و جرعه ای از را می نوشند که این کار نشاندهنده آن است که در ابتدای یکی شدنشان و شروع زندگی مشترک مهر عطوفت را مهمان زندگی خود کنند.
امکانات زیادی در این چشمه به چشم نمی خورد!
از آن جایی که چشمه دیو دارای گردشگران زیادی در طول سال است، اما هیچ گونه امکانات تفریحی و رفاهی در این چشمه به چشم نمی خورد. در حالی که این چشمه با قرار گرفتن در کنار دهکده کندلوس دارای قابلیت های بسیاری برای برای توسعه صنعت گردشگری و طبیعت گردی دارد.
بهترین زمان سفر
با توجه به این که دیو چشمه در دامنه های البرز قرار گرفته است، بهترین زمان برای سفر به این جاذبه گردشگری فصل های بهار و تابستان می باشد.
راه رسیدن به دیو چشمه نوشهر
برای دسترسی به دیوچشمه نوشهر باید ابتدا وارد جاده چالوس و سپس با عبور از جاده ای سرسبز و زیبا وارد جاده کندوان شوید. با طی کردن مسافتی حدود 25 کیلومتر در بین جاده کرج به چالوس به یک دوراهی کجور می رسید. با گذر از پل رودخانه چالوس، وارد جاده کجور می شوید و با پیمودن فاصله ای 24 کیلومتری در کنار جاده ای که به کجور منتهی می شود می توانید دیو چشمه یا چشمه بزرگ را مشاهده کنید.
کرمانج ها و تاریخچه این قوم
کرمانج ها همان کوردهای خراسان که بخشی از مردم کورد ایران می باشند که بخش بزرگ این قوم در منطقه شمال خراسان است که این منطقه با نام کوردخانه شناخته می‌شود. زبان مردم این منطقه کوردی کرمانجی و دین آنان اسلام (شیعه) است. کوردهای خراسان از ترکیب کردستان کردهای سوریه، قفقاز، باکو، ترکیه، کردهای جنوب عراق، ماکو و مهاباد و پیرانشهر تشکیل شده‌اند و کردهای افغانستان، پاکستان و هندوستان هم از خراسان به آن ولایت رفته‌اند.
جهت آشنایی با قومیت کرمانج ها ، بیشترین پراکندگی در خراسان در بخش خراسان شمالی (بجنورد - قوچان - شیروان -درگز) ساکن هستند که میتوانید در این بخش در کنار سایر جاذبه های گدرشگری شهرهای خراسان با فرهنگ و بوم این مناطق آشنا شوید.
در ادامه با مقاله کرمانج ها و تاریخچه آن ها در وبلاگ گردشگری های هتل همراه ما باشید.
تاریخچه کوردها
- مردم کورد تبار منطقه خراسان بنا به منابع تاریخی نوادگان کوردهایی هستند که در زمان شاه عباس از منطقه شرقی ترکیه به این نواحی برای نگهداری از مرزهای ایران کوچ داده شدند
- بنا به روایتی دیگر شاه عباس آنان را به خاطر تضعیف سرکشی خان‌های کورد و بکار بردن آنان در مقابله با حملات بی‌امان ازبکان، مغول کوردها قبل از زمان صفویه نیز در خراسان سکنی داشته‌اند.
- کورد بودن ابومسلم خراسانی از سرداران بزرگ خراسان
وجه تسمیه کرمانج
واژۀ کرمانج یا کِرمانج، همچنین گاه در تلفظ شفاهی دیگر خلاصه شده و کِرماج یا کِرمان نیز گفته می‌شود.همچنین ممکن است در کوردی شمالی به صورت کُردمانج تلفظ و نگاشته شود. مایکل چایِت در واژه‌نامۀ کردی کرمانجی-انگلیسی خود نوشته که در میان کوردهای ترکیه واژۀ کرمانج به روستاییان غیرعشایر گفته می‌شود، اما در کردستان عراق به بخشی از بزرگان قبایل اطلاق می‌شود.این واژه همچنین در معنای روستایی و رعیت به کار می‌رود.
جغرافیای منطقه کورمانج ها
- منطقه کرمانج ها در شمال خراسان در ایران قرار گرفته و ساکنان آن بیشتر اقوام کورد هستند.
- در استان خراسان شمالی حدود ۴۶ درصد جمعیت را کوردها تشکیل می‌دهند که بزرگترین گروه قومی این استان‌اند.
- یکی از عمده ویژگی‌های قوم کرمانج های خراسان شمالی که افراد این قوم را از دیگر اقوام ممتاز می‌کرده پوشش مردان و زنان این قوم بوده‌است که اکنون تنها به عنوان زینت به کار برده می‌شود.
- این اقوام شامل حدود ۲۲ ایل یا طوایف مهم کوردی است. اکنون این منطقه با توجه به تقسیمات سیاسی ایران جزئی از استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی و گلستان به حساب می‌آید.
- شهرهای قوچان، شیروان، فاروج، بجنورد، درگز، اسفراین، کلات،چناران و آشخانه دارای اکثریت اقوام کرد و شهرهای مشهد، نیشابور، سبزوار، داورزن، جوین، جغتای و خوشاب دارای اقلیت کورد می‌باشند و بیشترین جمعیت کوردنشین در شهرهای قوچان، شیروان، فاروج، بجنورد واسفراین می‌باشند.
آداب و رسوم عروسی کوردها
- عروسی کرمانج های خراسان امروز فراتر از عروسی‌های رایج است و عملا به جشن بزرگ و همایش فرهنگی در منطقه تبدیل شده‌است.
- حضور جمعیت از شهرهای مختلف، هنرنمایی هنرمندان گوناگون، تجلیل از سرآمدان موسیقی وفرهنگ منطقه در برخی عروسی‌ها حضور زنان با لباس زیبا و رنگارنگ محلی، شعر خوانی شاعران محلی و توجه ویژه به استفاده از نمادهای بومی محلی در تزیین جایگاه و محیط عروسی و بهره گیری از سنت‌های نیک شه واش (شادباش) و دیگر آیین‌های عروسی سبب شده‌است که هر عروسی به یک جنگ بزرگ فرهنگی و هنری منطقه تبدیل شود و سی دی این عروسی‌ها در کوتاهترین زمان و در سطح وسیعی مورد استفاده خانواده‌ها قرار گیرد و گاه یک عروسی سنتی فراتر از یک شهر و استان مورد استقبال قرار گرفته‌است.
- در قدیم عروسی‌های کوردی سه شبانه روز و بنا به برخی نظرها و نوشته‌ها از جمله کتاب ارزشمند <رامشگران شمال خراسان> هفت شبانه روز به طول می‌انجامیده که به علت تغییر شرایط زندگی بیشتر عروسی‌های کردی در یک شبانه روز برگزار می‌شوند.
مراسم خنچه کشان در عروسی کرمانج های شمال خراسان
موسیقی کوردی خراسان
موسیقی کوردی خراسان که سراسر شمال خراسان، یعنی از سرخس تا شمال گنبد کاووس (از مشرق به مغرب) و از باجگیران و درگز تا نیشابور و سبزوار (شمال به جنوب) را در بر می‌گیرد، از اصالت و ویژگی خاصی برخوردار است. گاهی شنونده را به اوج عرفان و معنویات و عالم ملکوتی سیر می‌دهد. زمانی در غم، هجران و سوز و گداز، اشک چشم شنونده را سرازیر میکند و زمانی، به اوج شادی، رقص و پایکوبی وامی‌دارد. این اصالت و گستردگی، از تاریخ پر فراز و نشیب و سرزمین‌های پست و بلند، کوهستان‌ها، جلگه‌ها، کوچ‌ها و جابجایی و برخورد با اقوام و ملل مختلف، طبیعت و آبشارها، نغمه پرندگان و…نشأت گرفته‌است.
موسیقی کوردی خراسان چهار جنبه دارد:
۱-دینی ۲-رزمی ۳-بزمی ۴- سوگی. که هر یک از این چهار اصل نیز به مقام‌ها، آهنگ‌ها و شاخه‌های متعددی تقسیم میگردد.
سازهای زهی رایج در میان کردهای خراسان عبارتند از:
کمانچه، دوتار، شش‌تار، تنبور (که چهار سیم دارد و اکنون در بین کوردهای غرب کشور، معمول است).
سازهای بادی که در میان کردهای خراسان رواج داشته‌است و دارد عبارتند:
۱-کرنای ۲-سرنا ۳-شاخ نفیر ۴-نی هفت بند ۵-دوزله (قوشمه) ۶-نای نوازان می‌باشد
طبقه‌بندی گروه‌های هنری کورد خراسان
- عاشق‌ها : نوازندگان اصیل و حرفه‌ای کورد خراسان هستند که این شغل را پدر بر پدر، به میراث برده‌اند و به صورت موروثی عاشق نوازندگی هستند. سازهای آنها عبارتند از کرنا، سرنا (پیق)، دهل، دوزله (قومشه) و کمانچه.
- بخشی‌ها: بخشی به کسی گفته می‌شود که نوازنده چیره‌دست دوتار باشد و شاعر، نوازنده و خواننده باشد.
- بلیروان‌ها : نی نوازانی هستند که بیشترشان به صورت شبانان و چوپانان، در فضای باز کوهستان به نواختن و فراگیری آن اقدام میکنند و گله گوسفندان یا شتران را با آوای نی خود، به چرا و حرکت وامی‌دارند. نی از زیباترین و اصیل‌ترین آلات موسیقی کوردهای خراسان است.
- لوطی‌ها: مردمانی آواره، سرگشته و بی قید و بند به دنیا هستند. تنها ساز آنها، دپ یا همان دایره است. بیشتر اشعار هزل و هجو می‌خوانند و از ستمگران و صاحبان زور و زر انتقاد میکنند.
- لولوچی‌ها: آوازه خوان‌های غیر حرفه‌ای هستند که معمولا در جوانی یا به مناسبت حال، همراه با تار بخشی‌ها یا ساز عاشق‌ها، یا بدون ساز آواز می‌خوانند. لولوچی‌ها، بابت کار خود، حق گرفتن دستمزد ندارند.
پوشاک کوردها
پوشش زن کرمانج های خراسان شاخصه‌های منحصربه‌فردی دارد که نوع پارچه، زینت‌ها، نام‌ها و پردازش رنگ از جمله این ویژگی‌ها است.
لباس زن کرمانج خراسان شمالی ترکیبی از :
دوقسمت اصلی لباس زن کورد : 1 - گراس (goras) یعنی بالاتنه که پیراهنی ساد و یقه خاصی ندارد . 2- شیلوار یا دامن و پارچه ، کله (kolle)و نظامی است.
3 - «کله» پوششی است از جنس پارچه مخمل که بر روی گراس پوشیده می‌شود. برای کله از پارچه مخمل با رنگ‌های تند و گرم مثل قرمز و سبز و بنفش استفاده می‌شود.
- این لباسها با سکه‌های تزیینی که در اصطلاح کرمانجی «دراو» نامیده می‌شود که با حلقه بر روی سکه، تزیین می‌شود.
- سکه‌های متعدد بر روی کله، هنگام راه رفتن، صدایی خاصی تولید میکند.
- به حاشیه یقه، جیب‌ها و سر آستین‌های کله، نوارهایی زیگزاگ با رنگ‌های تند، دوخته می‌شود.
- زن کرمانج برای پوشش سر از (پشمی) که امروز به روسری موسوم است و شالی مخصوص استفاده میکند، این سرپوش‌ها حتی روی چهره زن به جز چشمان را می‌پوشاند.
علت تغییرلباس و رقص و فرهنگ کوردهای خراسان، بعد از کوچ تاریخی
- تغییر و تحول لباس به علت شرایط اقلیمی و نوع خاص زندگی کوردها یعنی چادرنشینی و سردی و گرمی هوا، اشکال گوناگون را به خود گرفته و از رنگ‌های شاد برگرفته طبیعت بوده‌است.
- رقص‌ها نیز به علت عدم تحریک کافی در گذشته به ناچار تغییریافت و تحریک آن بیشترشد.
- فرهنگ کوردها ی خراسان، مثل آبی در حال حرکت و پرش و خیزش است و در طول تاریخ با بهره گیری از مللی که با آن مواجه بوده و از مرزهای روم گرفته تا ارمنستان و گرجستان و قفقاز و آذربایجان است و خراسان و هندوستان، از زیبایی‌های هر ملتی استفاده کرده است.
- صدها آهنگ در موسیقی کرمانج های خراسان وجود دارد که هر کدام، فلسفه مخصوص به خود دارند که در کتاب تاریخ موسیقی ایران به آن پرداخته‌اند.
لهجه کوردی
کرمانج ها دارای لهجه‌های گوناگونی مانند جلالی، شکاکی، هرکی، دری (با فارسی دری اشتباه گرفته نشود)، بادینی (بادینانی) و لهجه ملکشاهی است.
زبان قوم کورد
زبان کوردها همانند ویژگی‌های فیزیکی و رفتاری، کوردها در تمام شاخه‌ها شباهت بسیار دارند اما عمده تفاوت لهجه‌های آنان این است که به ترتیب از نقاط جنوبی به سمت شمال زبان کوردی به طرف ساده‌تر شدن و خلاصه گویی پیش می‌رود. کرمانج‌های خراسان نیز به تبع این تغییر با زبانی ساده‌تر سخن می‌گویند.
عبارت «کرمانجی» اصطلاحی است که به زبان اصلی کوردها نسبت داده می‌شود.
این زبان دارای سه گویش اصلی :
1- کورمانجی یا کرمانجی شمالی
2- سورانی یا کرمانجی مرکزی
3- کرماژی یا کرمانجی جنوبی می‌باشد.
آسیب شناسی زبان مادری در میان کردهای خراسان
- روند پرسرعت جریان مدرنیسم و شهرنشینی
- بی‌توجهی تحصیلکردگان و نخبگان کرد شمال خراسان
- تکثر زبانی و اختلاط قومیتی در شمال خراسان
- نبود رسم الخط نوشتاری
- ضعف ادبیات کودک و تولیدات فرهنگی در حوزه کودکان در شمال خراسان
- ضعف رسانه جمعی
- نبود چاپ و نشر کردی
- ضعف تشکیلات و انجمن‌های فرهنگی -مدنی
عشایر کرمانج ها
مهمترین ییلاقات عشایر این قوم شامل رشته کوه‌های گلیل، هزار مسجد، آلاداغ، مراوه تپه و شاه جهان است. در آذربایجان غربی نیز در شهرستان‌های ارومیه، سلماس، خوی، ماکو، پلدشت و… دویست هزار کرمانج زندگی میکنند.
ایل های کرمانجی چه کسانی هستند؟
- ایل مرادخانی که به (حسین‌زاده) شهرت دارند و بزرگترین ایل در شیروان هستند.
- ایل توپی ها در شیراون، قوچان، مشهد، سبزوار، جوین
- ایل عمارلو در نیشابور
- ایل مژدگانی ها در نیشابور
- ایل زعفرانی ها در شیروان، فاروج، درگز، مشهد ساکن هستند. (ایل توپکانلوها از زیر شاخه‌های ایل زعفرانلو می‌باشد)
- ایل ملکشاهی و ایل شوهان در کاشمر
- ایل زنگنه در فاروج
- قوچان: طوایف زعفرانلوها ، برانلو، آرامانی، سعدانی، کیوانی، عمارلو، شادی، بچاوند، باوه نور در قوچان که همگی از ایل بزرگ حسنلو هستند. شیخ امیرانی، سووانی، پیچپرانی، شامی، بهادرانی. ایل توپکی ها ، تیتکانی، حمزه یی، رشوانی، رودکانی، زیدانی
- بجنورد: ایل کرد افشار و دوانی در مزوج و بجنورد
- رادکان: کاوانلو
- اردلان: شارلو، گوشانلو، ترسانلو، بادللو
ورزش های کرمانجی
ورزش اصلی کرمانج ها مخصوصا در خراسان کشتی باچوخه می‌باشد که در طول سال در بسیاری از شهرهای کرمانج‌نشین برگزار می‌شود و مهمترین رقابت آن همه ساله در چهاردهم فروردین در گود زینل خان اسفراین برگزار می‌شود.
روستای ناندل آمل پنهان شده در ابر
روستای ناندل آمل ، روستایی زیبا و ییلاقی و مرتفع که با ارتفاع تقریبی ۲۳۰۰ متر از سطح دریا است. روستای ییلاقی ناندل آمل ، در مسیر جاده ی کوهستانی هراز واقع می باشد که از توابع بخش لاریجان در دهستان لاریجان سفلی، در شهرستان آمل در استان مازندران ایران قرار دارد.
روستای ناندل آمل از طریق جاده ای فرعی که در حدود ۵۳ کیلومتری آمل قرار دارد از آن ( جاده ی هزار ) منشعب می شود. فاصله ی تقریبی آن از جاده ی هزار نیز حدود ۱۵ کیلومتر می باشد.
طبیعت ناندل
روستای ناندل بخاطر خوش آب و هوا بودن منطقه و سردسیر بودن آن گردشگران از جمله کوهنوردان رو به سمت خود جذب میکند این روستا همیشه در سال دارای ابر و مه است و معمولا بخاطر کوهپایه بودن دارای بارش های بهاری است.از روستای ناندل شما به راحتی میتوانید نمای کاملی از قله با شکوه دماوند همراه با یخچال هایش مشاهده کنید.
روستای ناندل، به خاطر نزدیکی اش با قله دماوند از مسیرهای خوب و اصلی جهت صعود به قله دماوند است و کوهنوردان زیادی به همین منظور به این روستا مراجعه می کنند.مسیر صعود از روستای ناندل جبهه شمالی و شمال شرق می باشد.
مسیرهای دسترسی به روستای ناندل
از تهران در جاده هراز به مقصد روستای ناندل پس از عبور از پلور، گزنک، تونل وانا، بائیجان بعد از پاسگاه بایجان 55 کیاومتری آمل و عبور از 2 تونل (تونل شماره 9 یا تونل نورانی و تونل شماره 8 یا تونل آیو در جاده هراز) در سمت چپ خروجی دلارستان جاده ای خاکی پر پیچ و خم و بی آب و علفی با تابلوهایی کاملا مشخص شد که میگذریم ، 16 کیلومتر تا روستای حاجی دلا، 18 کیلومتر تا میان ده و 19 کیلومتر تا ناندل فاصله دارد سپس به دشت های سرسبزی که ناندل پشت کوه ها انگار مخفی بوده است می رسیم.
امکانات روستای ناندل
متاسفانه روستای ناندل هیچ گونه اقامتگاه بوم گردی ای ندارد و از لحاظ گردشگری فقط جهت صعود دماوند بیشتر به این منطقه گردشگران حضور پیدا میکنند در ناندل فقط خانه کوهنوردان ناندل(اکوکمپ) در روستای ناندل به مدیریت آقای صالحی قابل دسترسی است که باید از قبل هماهنگ کرد و تنها در این محل شما می توانید نسبت به تهیه آب آشامیدنی و هماهنگی وانت و قاطر اقدام نمایید.
